Saturday 29 December 2018

The 'democracy manual' is not for us...

I'm afraid that too many of our political elites think that bringing about political peace and justice in Ethiopia is just a matter of following the 'democracy manual', that is, implementing the standard formula (that comes with funding) given by organizations such as the NDI and NED and many others eager to neocolonise. Just look how well this formula has done in Eastern Europe, where most countries are rapidly depopulating and are wallowing in depression, psychological and economic. Or in Iraq, Afghanistan, Ukraine, or many of the other countries that well funded 'democracy promotion' NGO's have had the opportunity to work their magic! I, for one, wouldn't want Ethiopia to become another Latvia.

Our elites need to think beyond copy and paste. Beyond Huntington and Fukuyama and whoever else is the mode. They need to learn to look to their own rich heritage to find robust solutions for our political and social problems, solutions built on stone rather than sand. Ethiopians value peace, love, and forgiveness. These are fundamental characteristics of our tradition. We may not always practice what we value - in fact, we often don't - but these are the things we value. The overwhelming support that Prime Minister Abiy Ahmed received for his (simple) message of peace, love, and forgiveness is a testament to this. I cannot imagine another country where such a simple message would have worked the wonders it did in Ethiopia.

Elites: We need confidence in our tradition and we need imagination. Please move beyond your academic indoctrination. Look towards your elders. Look towards your rich tradition with neither rose nor dark coloured glasses, but with the right mix of empathy and understanding. Develop self-confidence as Ethiopians, as well as a prudent humility. Aim for the goal of Ethiopia not becoming another Germany, but becoming truly Ethiopian.

ልሂቃኖቻችን ዛሬም የምዕራባዊነት እስረኞች…

እምብዛም ልሂቃን እና ምሁራኖቻችን ዛሬም በምዕራባዊነት አምልኮ የተለከፍን ነን። እንግሊዝን፤ ጀርማንን፤ አሜሪካንን ገልብጦ እንዳለ ወደ ኢትዮጵያ ከማምጣት ውጭ ሃሳብ የለንም። ምናልባት የኢትዮጵያ ህዝብ ሙሉ ለሙሉ እንደ ምዕራብ ሀገር ለመሆን ዝግጁ ባለመሆኑ ጉዞውን ቀስ በ ቀስ እንጀምራለን እንል ይሆናል። ግን ግቡ አንድ ነው፤ ኢትዮጵያን እንደ «ፈረንጅ» ሀገር ማድረግ ነው።

ይህ አካሄድ ለኔ unimaginative ብቻ ሳይሆን ለሀገራችን የማይሆንም ነው ብዬ አምናለሁ። የኢትዮጵያዊነት ምሁራ ዶናልድ ሌቪን እንደሚያስታውሱን፤
"The vitality of a people springs from feeling at home in its culture and from a sense of kinship with its past. The negation of all those sentiments acquired in childhood leaves man adrift, a prey to random images and destructive impulses…"
ለኔ፤ በግሌ፤ ኢትዮጵያን እስክስታ፤ እንጀራ፤ ወዘተ ያላት ፈረንጅ ሀገር ማድረግ ትርጉም የለውም። ማንነትን ማጣት ነው። ባህላዊን እሴቶችን ማጣት ነው። አብሮነትን አጥተን ብጨኞችን መሆን ነው። ፍቅር አጥተን ነግ በኔዎች መሆን ማለት ነው። እምነት አጥተን እምነት የለሾችን መሆን ማለት ነው። ለኔ ይህ ትሩጉም የለውም።

ግን ልሂቃን እና ምሁራኖቻችን የሀገር ወጋችን ገብቷቸው አክብረውት መራመድ ያቃተን ምክንያት ይገባኛል። በመጀመርያ ወጋችንን በደምብ አላከበርንም። በጃንሆይ ዘመን የነበረው የፍትህ እጦት እና ጭቆና (በምንም ደረጃ ቢሆንም) የመጀመርያ ሀገር በቀል ፈረንጆቻችን እንዲወለዱ አደረገ። በሃይማኖት ተቋሞቻችን የነበረው ግብዝነትም እንዲሁ ጥላቻ ፈጠሮ ምሁራን ወደ ማርክሲዝም እንዲሄዱ ጋበዘ። ይህ ለምሁራኖቻችን ፈረንጅ አምላኪነት አንዱ ምክንያት ነው።

ሌላው ምክንያት ዘመናዊ ትምሕርት አሰጣጡ ነው። ሶሻል ሳየንስ ተማሪዎቻችን ከሞላ ጎደል የሚማሩት የዘመኑ ርዕዮት ዓለም ነው። ርዕዮት ዓለሙ እንደ እውነት ነው የሚሰበክላቸው አብዛኞቹ አለ ጥያቄ ይቀበሉታል። እንደ ምሁራን መቀጠል ከፈጉ ደግሞ ምርጫ የላቸውም። ከዘመኑ ርዕዮት ዓለም የተለየ አስተሳሰብ በባልደረቦቻቸው እንዲናቁ እና እንዲዘለፉ ነው የሚያደርጋቸው። ስራቸውንም ያጣሉ ማንም ዩኒቨርሲቲ ወይም ሌላ ተቋም አይቀጥራቸውም። ስለዚህም የዘመኑን ርዕዮት ዓለምን እንደ ጣኦት ያመልኩታል።

ሶስተኛው ምክንያት የኢትዮጵያ ነባራዊ ችግሮች ናቸው። አስተዋይ ያልሆነ ሰው ሃብታሙ እና ምቾት የተሞላውን ምዕራብ ዓለም ከኢትዮጵያ ጋር አወዳድሮ ምዕራብ ነው ትክክል ይላል። ማስተዋል የማይችል። ጠልቆ ማሰብ እና ማየት የማይችል። መሳደቤ አይደለም፤ እኔም ወደ እንደዚህ አይነት ቀላል ድምዳሜ ተስቤ አውቃለሁ።

ስለዚህ ዛሬ በኢትዮጵያ ታላቅ የምሁራን እና ልሂቃን እጥረት (deficit) አለ። እምብዛሙ ውጭ ሀገር የሚያየውን ፎርሙላ ወደ ሀገር ማምጣት ብቻ ነው የሚታየው። ማንነቱን አጥቷል። ማርክሲዝም ይሁን፤ «ሊበራሊዝም» ይሁን፤ ሶሻሊዝም ይሁን፤ «ማርኬት ኤኮኖሚ» ይሁን፤ ሴኩላሪዝም ይሁን፤ ፌሚኒዝም ይሁን፤ ዴሞክራሲ ይሁን ለምሁራኖቻችን ጣኦት ሆነዋል። ለምን ኢትዮጵያዊነት እንደሚያሰኝንም አላውቅም። አሜሪካዊ መሆን ይሻለናል ማንነታችን አሜሪካዊ ከሆነ።

ፋንታሁን ዋቄ እንዳለው ታላቅ paradigm shift ያስፈልገናል። አቢይ አህመድም ደጋግመው እንደሚሉት የሀገራዊ እሴቶቻችንን ተምረን አቅፈን እንራመድ። እሴቶቻችንን እንፈተሽ እና እናሟላ። አንድ አጭር ምሳሌ ልስጥ፤ ሃይማኖታዊ መቻቻል (https://asfawdarguemeshal.blogspot.com/2018/04/blog-post_3.html)። የሀገራችንን ወግ የማያውቅ የሀገራችን ሃይማኖቶች መቻቻልን አያውቁም ይላል። ወይን መቻቻል የሚችሉት መሰረታቸውን ትተው ባህል ብቻ ሲሆኑ ነው ይላል። ግን ከላይ እንደጠቀስኩት ጽሁፌ በኦርቶዶክስ ክርስትና ለምሳሌ ከመቻቻል አልፎ ፍቅር ነው ዋናው መርህ! ሙስሊሙን መቻል (አሉታዊ ነገር ነው tolerate) የለብኝም መውደድ ነው ያለብኝ! ግን አብዛኞች ምሁሮቻችን መቻቻልን ከምዕራባዊነት እና ሴኩላሪዝም ያያይዙታል! ይህ ትንሽ ምሳሌ ነው። ወጋችንን እንፈትሽ። የምዕራብ ርዕዮት ዓለም እስረኞች አንሁን። ለራሳችን ማንነት ክብር እና ፍቅር ይኑረን። እራሳችንን እንወቅ።

Wednesday 19 December 2018

የስልሳዎቹ «የንቀት ፖለቲካ»: Ethnic nationalist false narratives stoke conflict and hatred


Watch the condescension oozing out of Ato Lencho Bati as he talks to Ephrem Madebo and Obang Metho. Let me tell you about how much Ethiopia persecuted you and your kind, he seems to be saying. The same thing that those born of the 1960's Marxist Students' Movements, including EPLF and TPLF propagandists, used to say. Come, let us save you from the nasty Amharas/Ethiopians. The TPLF continues to boast today how it freed 'nations nationalities and peoples', in other words everyone who is not Amhara from the Amhara.

The history of Ethiopia is no darker than that of anywhere else. We can of course create narratives to make it so. We can also create narratives to make it white as snow. Those who want to deconstruct and then rebuild Ethiopia prefer the dark picture to justify their deconstruction. Those of us, and this would include Prime Minister Abiy, who understand that deconstruction (aka revolution) is a recipe for conflict prefer the middle way. We understand that the most peaceful, meaningful, and constructive change is one that is build on the past prefer a realistic, middle narrative, a story with good and bad, but that we can be proud of and that can galvanize us into a conflict-free nation.

I have no problem with Oromo nationalism as an ideology insofar as people can have whatever ideology they want. If they believe that Ethiopia should be a nation of nations, then that is fine. If they believe in an independent Oromia, even, that's fine. There is no "normative" problem with that. But don't base it on a lie. Don't distort Ethiopian history and reality. Why? Primarily because this distortion is a source of hatred and conflict. After all, what would be the result of talking about slave trade in Ethiopia with the implication that Southerners were slaves and Amharas were slaveowners, while not mentioning that the Oromo Abba Jifar(s) ran the biggest slave markets and had probably the most slaves of any rulers? The implication is that Amharas (aka Abyssinia and Ethiopia) are evil while the rest, including Oromos, are pure! Of course such narratives are an integral part of ethnic conflict that we have in Ethiopia today.

As I have said before, ethnic nationalism can stand on it's own - it doesn't need false and conflict-inducing narratives. "I want an Oromo homeland in which my Oromuma is reflected and I feel at home." This is a positive and sufficient justification for Oromo nationalism. I urge Oromo nationalists, especially moderate ones, to take this route. I know that the thesis/anti-thesis or persecuted/persecutor approach is tempting as easily galvanizes support. And we have seen it work to that effect in Ethiopia. But we have also seen that it is no more than a win-lose proposition, one that stokes conflict and in the end becomes lose-lose.

Monday 17 December 2018

ስለ ህገ መንግስት አንድ የውይይት ሃሳብ

አሁን ያለን የጎሳል አስተዳደር (ethnic federalism) የግጭት መንስኤ እንደሆነ የ27 ዓመት መረጃ አለን ብዬ ተከራክርያለሁ ከጽሁፎቼ (https://asfawdarguemeshal.blogspot.com/2018/09/blog-post_89.html)። በህወሓት አገዛዝ የነበሩት የጎሳ እና የድንበር ግጭቶች ህወሓት ብቻውን ያካሄደው፤ የቀሰቀሰው፤ ያስተባበረው ብቻ አልነበሩም። ህወሓት በአስተዳደሩ ምክንያት ያሚመጡትን ችግሮች ለራሱ ጥቅም ያባብስ ነበር እና ያሉ ቅራኔዎችን ያባብስ ነበር እንጂ ችግሮችን ከሀ መፍጠር አቅም አልነበረውም። ዛሬም ለምሳሌ የሲዳማ እና ወላይታ ግጭት ስንመለከት አዎን የህወሓት እና ሌሎች ነበሮች እጅ ቢኖርበትም የጎሳ አገዛዙ መሰረታዊ መንስኤ ነው። በዚህ ምክንያት ዛሬ ያለው የጎሳ አስተዳደር ለሀገራችን ሰላም አይሆንም።

አማራጩ ምንድነው የሚለው ጥያቄ ላይ ጊዜ ብናጠፋ ጥሩ የመስለኛል። በዚህ ጉዳይ የተለያየ አቋም ያለን ኢትዮጵያዊያን ስለዚህ ገና ብዙ መነጋገር አለብን እስካሁን በቂ የተነጋገርን አይመስለኝም። ስንወያይም አብዛኛው ጊዜ የራሳችን አቋም ላይ ነው የምናተኩረው እንጂ በቂ ሌላውን አንረዳም።

ዛሬ አንድ አስተያየት ልስጥ… የጎሳ አስተዳደር ደጋፊዎች ኢትዮጵያ የብሄሮች ስብስብ ነው መሆን ያለበት ነው። የመጀመርያ ማንነታችን ጎሳችን ነው፤ ኢትዮጵያዊ ዜግነታችን ሁለተኛ ነው ነው የሚሉት። የሀገር ስሜት አለን ነው። ኦሮሞ ኢትዮጵያ ውስጥ ያለች ሀገር ናት። ባለቤቷም የኦሮሞ ህዝብ ነው። ግን በታሪክ ምክንያቶች እና ዛሬ ባለው ነባራዊ ሁኔታ አብሮ መኖር ስላለብን ተገንጥለን አንኖርም ብሄሮች እርስ በርስ ውል ይኖራቸዋል ነው። እንደ ብሄር ክልል ወይንም «ትንሽ ሀገር» ከሌለን የሀገራዊ መብታችን ተወሰደ ማለት ነው። ልክ እንደ ኢትዮጵያዊ ነኝ የሚለው ሰው ከኬንያ ጋር በግድ ሙሉለሙሉ ተቀላቅለህ አንድ ሀገር ሁን ቢባል አይ አገርነቴን መጠበቅ እወዳለሁ እንደሚል አማራውም የብሄር ክልል ይቀር ቢባል ማንነቱ እንደተወሰደበት ይሰማዋል ነው። በአጭሩ ይህ አንዱ የጎሳ አስተዳደር ደጋፊዎች አስተሳሰብ ይመስለኛል።

እስቲ ለዚህ አንድ የሚሆን አማራጭ መልስ እንስጥ። ከህገ መንግስቱ «ብሄር ብሄረሰቦች ህዝቦች» የሚለውን በሙሉ አውጥተን ግለሰባዊ ብቻ እናድርገው። ግን አሁን ያሉትን ክልሎች እንጠብቅ። ለክልሎች አሁን ካሉት ተጨማሪ መብቶች እንስጥ። ከዛ የኦሮሚያ «ሀገራዊ» ምስልን እንመልከት። በቋንቋ፤ ባህል፤ ማንነት፤ ወዘተ በኦሮሚያ አብዛኛው ኦሮሞ ስለሆነ የሚኖረው ፍላጎቱ እንዲሰፍን ያደርጋል። ይህ የድምጽ ብልጫ ኦሮሚያ ክልልን ከሞላ ጎደል ኦሮሚያ ሀገር ሊያደርገው ይችላል። ግን ሀገር አይባልም እና ኦሮሞ ዘር ያልሆኑ ከኦሮሞዎች እኩል መብት ይኖራቸዋል። ግን አናሳ በመሆናቸው ብዙ ተጽዕኖ አይኖራቸውም።

ለኔ ይህ አካሄድ የጎሳ አስተዳደርን መጥፎ ጎን ያስወግዳል ማለትም ሁሉ ጉዳያችን በጎሳ የተመሰረተ እንዳይሆን ያደርጋል። አንደኛ/ሁለተኛ/ሶስተኛ ዜጋ፤ መፈናቀል፤ የጎሳ ብቻ ፖለቲካ ወዘተ እንዳይኖር ያደርጋል። ግን የጎሳ ወይንም ብሄር መብት ያስከብራል። በዚህ በጎሳ መብት ማስከበር ከጎሳ አስተዳደር ብዙ ልዩነት አይኖረውም።

ይህ አንድ የመሃይም ለውይይት የቀረበ ፕሮፖዛል ነው። የጎሳ ብሄርተኞችን ፍላጎት ያሟላ ይሆን። የኢትዮጵያ ብሄርተኞች ፍላጎትስ?

Monday 10 December 2018

አዴፓ እና የመሬት ይዞታ ፖሊሲ


አቶ ንጉሱ ጥላሁን በዚህ ቃለምልልስ ዛሬ ያለው የመሬት ፖሊሲ አንዱ «ምሶሶአችን» ነው ብለዋል።

ይህን እሳቸውም ድርጅታቸውም ሌሎች አቋሞቻቸውን እንደፈተሹት እንዲፈትሹ እጠይቃለሁ። መሬት የግል ይሁን ይሉ አልልም የፖለቲካ ሁኔታው ለዛ አይነት ድምዳሜ ዛሬ የሚመች አይሆንምና። ግን አቋሙ ምሶሶ ነው አይበሉ። እየፈተሹት እየተዉት ይሄዱ።

የአማራ ገበሬ እራሱን ማሻሻል ያልቻለው እና ዝቅተኛ እስረኛ ሆኖ የቀረው ከጎረቤቱ መሬት ገዝቶ መስፋፋት እና በራሱ ላይ ኢንቬስት ማረግ ባለመቻሉ ነው። በተጨማሪ መሬት የመንግስት ይሁን የሚለው ፖሊሲ ጸንፈኛ የሆነ ዓለም ዙርያ ከአንድ ሁለት ሀገር በቀር የማይታይ ፖሊሲ ነው። አዴፓ ለዘብ ያለውን መካከለኛ መንገድ በዚህም ጉዳይ እንዲከተል እጠይቃለሁ።

https://asfawdarguemeshal.blogspot.com/2018/03/blog-post_47.html

https://asfawdarguemeshal.blogspot.com/2018/10/blog-post_94.html

Friday 7 December 2018

ሰውነ ከድርጊቱ ለዩ

“Never confuse the person, formed in the image of God, with the evil that is in him: because evil is but a chance misfortune, an illness, a devilish reverie. But the very essence of that person is the image of God, and this remains in him despite every disfigurement.”

St John of Kronstadt

Thursday 6 December 2018

የ «መጠላለፍ» ፖለቲካ

በቅርብ ጊዜ ነው የ«መጠላለፍ ፖለቲካ» የሚለውን አባባል ያወቅኩት። በጣም የወደድኩት አባባል ነው፤ ችግሩን በሚአምር መንገድ የሚገልጽ።

የመጠላለፍ ፖለቲካ ሲባል የሚታየኝ የአንድ የኳስ ቡድን ተጨዋቾች በግጥሚአ መሃል እርስ በርሳቸው ላይ «ፋውል» ሲሰሩ እና ሲጠላለፉ ነው! የሌላው ቡድን ተጨዋቾች ገርሟቸው በንቀት ያመለከቷቸዋል!

አንድ ተጨዋች ከአሸናፊ ቡድን መሆን ይጠቅመዋል። የተጨዋቹን ዋጋ ማለትም ደሞዝ እንዲጨምር ያደርጋል። ስለዚህ የእያንዳንዱ ተጨዋች ጥቅሙን የሚያስከብረው ቡድኑ እንዲያሸንፍ በማድረግ ነው። ግን ተጨዋቾቹ ይህን አይገነዘቡም። ምናልባት ከባልደረቦቻቸው ጋር ትናንሽ ጸቦች አላቸው። በነዚህ ትናንሽ ጸቦች ምክንያት ያላቸው ንዴትን ለመወጣት ብለው ጥቅማቸውን ይጎዳሉ። ቡድናቸው እንዳያሸንፍ ያደርጋሉ!

ፖለቲካችንም እንዲሁ። እጅግ የሚያማርረኝ የፖለቲካ ታሪካችን የኢትዮጵያ ብሄርተኞች ፖለቲካ በተለይ ከ1967 በኋላ ነው። ብዙ ጽሁፎች ስለኛ የኢትዮጵያ ብሄርተኞች አሳዛኝ ታሪክ ጽፍያለሁ። ከኢዲዩ ጀምሮ እስከ ቅንጅት ከዛም አልፎ ታሪካችን የ«መጠላለፍ ፖለቲካ» ነው። ከሁሉም ታሪክ በላይ ይህንን በደምብ የሚገልጸው የቅንጅት ታሪክ ነው። የቅንጅት አመራርም ተከታዮችም እስክንቆሳሰል ተጠላለፍን! በአስርት ሚሊዮን ሰው የተደገፈውን ድርጅት አፈረስን።

ብዙዎቻችን ደጋግመን ከነህ ከመጠላለፍ ታሪካችን እንማር እንላለን። መቼም አይደገም እንላለን። በመጠላለፍ ኢትዮጵያን ወደ አደጋ ጫፍ አድርሰናታል። እግዚአብሔር ጥፋት ይበቃችኋል ብሎ አቢይ አህመድን ልኮልናል። የህን የመጨራሻ እድላችንን በአግባቡ እንጠቀምበት።

https://asfawdarguemeshal.blogspot.com/2018/09/blog-post_21.html